وقتی ارزش افزوده “یاقوت کویر” به جیب چشم بادامی‌ها می‌رود!؟

به گزارش“پیام خاوران”، استان خراسان جنوبی ظرفیت‌های بالقوه‌ و فراوانی دارد که یکی از آن‌ها درخت عناب است؛ درختی که در برخی از کشورها از آن به ‌عنوان خرمای قرمز یا خرمای کُره‌ای یاد می‌شود؛ اما برای خراسانی‌ها همان عناب است و نتوانسته کام کشاورزان وطنی را شیرین کند.

گذشته تاریخی عناب به ۱۰ هزار سال پیش بر می‌گردد و در این تاریخ پر ابهت بیش از ۴۰۰ رقم مختلف از آن  در کشورمان بومی شده است و خراسان جنوبی امروز در کشور، خاستگاه این درخت شده تا بهترین ارقام عناب را تولید کند.

خراسان جنوبی نخستین تولیدکننده عناب در جهان

خراسان جنوبی با ۹۷ درصد سطح زیرکشت عناب به‌ عنوان نخستین تولیدکننده این محصول ارزشمند در کشور و جهان مطرح است که می‌توان با سرمایه‌گذاری بر روی این محصول در راستای توسعه اقتصادی استان گام‌های قابل توجهی  برداشت.

مردم سراسر جهان و البته هموطنان به شیوه‌های مختلف از این محصول استفاده می‌کنند که از استفاده در آشپزی گرفته تا کاربردهای دارویی و صنعت گسترده شده، همچنین چای عناب و چای‌های کیسه‌ای عناب نیز به‌طور گسترده در چین و کره مصرف می‌شود. در بعضی از نقاط هندوستان، عناب برای تهیه ترشی استفاده می‌شود. این درحالی است که کُروات – مردم کروواسی – از میوه عناب برای درست کردن مارمالاد و آب‌میوه استفاده می‌کنند.

بطور کلی عناب؛ این میوه کوچک اما پرخاصیت خواص درمانی زیادی از جمله ضد سرطانی، منبع بالای ویتامین C، آنتی‌اکسیدان قوی، بهبود وضعیت خواب، بهبود گردش خون، تقویت استخوان‌ها، کنترل وزن، تقویت دستگاه ایمنی و محافظت از کبد دارد اما هنوز هم جای این محصول سرخ بر سر سفره مردمی که خود تولیدکننده آن هستند خالی است.

به هرحال این‌همه استقبال از عناب و کاربردهای فراوان اگرچه در اقصی نقاط جهان وجود دارد اما در کشور ایران و استان خراسان جنوبی این محصول استراتژیک مورد غفلت قرارگرفته است.

ارزش افزوده ۱۰ برابر با فرآوری محصول

به گفته مسئولان جهاد کشاورزی قیمت هر کیلوگرم عناب از حالت خام فروشی تا محصول فرآوری شده حدود ۱۰ برابر افزایش می‌یابد، یعنی همان سودی که چشم‌بادامی‌ها به جیب می‌زنند؛ اما  خراسان جنوبی به عنوان نخستین تولیدکننده این محصول در ایران از آن بی‌بهره است و هنوز صادرات عناب به ‌صورت فله‌ای و بدون ایجاد ارزش‌افزوده برای کشاورزان استان انجام می‌شود.

یکی از عناب کاران خراسان جنوبی اظهار داشت در حال حاضر بیشتر محصول خود را با قیمت بسیار پایین به دلالان می‌فروشیم درحالی‌ که راه‌اندازی صنایع تبدیلی می‌تواند نقش زیادی در ایجاد ارزش‌افزوده این محصول داشته باشد.

نیازی بیان کرد: باید مسئولان سعی کنند تا با فرآوری عناب، این محصول را در سطح ملی معرفی کرده و فرآورده‌های این محصول را بر سر سفره مردم بیاورند.

وی گفت: عناب باید با برند خراسان جنوبی به دنیا معرفی شود تا کشاورزان مجبور نباشند حاصل دسترنج خود را به دلالان بدون هیچ نرخ مشخصی بفروشند.

یکی دیگر از کشاورزان استان نیز بیان کرد: در حال حاضر کشاورزان به ‌صورت سنتی این محصول را برداشت می‌کنند و نداشتن سواد علمی در این حوزه سبب می‌شود که برخی از کشاورزان عناب را به هر قیمتی به واسطه‌ها بفروشند و این امر چیزی جز ضرر برای کشاورز ندارد.

دروگر ادامه داد: کوتاه شدن دست دلالان و از همه مهم‌تر فرآوری محصولی که در خراسان جنوبی با شرایط کم‌آبی به زندگی روستاییان امید می‌بخشد بایدمورد توجه قرار گیرد.

حمایت‌های جهاد دانشگاهی از محصول عناب

مدیر مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی نیز با بیان اینکه بیشتر فعالیت‌های جهاد دانشگاهی بر روی عناب متمرکزشده است بیان کرد: در این مرکز فرهنگ‌سازی استفاده از عناب و تولید فرآورده‌های جانبی از این محصول در دستور کار قرارگرفته است.

محسن پویان از تولید ۱۱ محصول فرآوری شده از عناب در مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی استان خبر داد و گفت: این محصولات شامل حبه عناب، کیک عناب، کلوچه، سرکه، مربا و شربت عناب بوده که برخی از این محصولات ثبت اختراع نیز شده‌اند.

وی با بیان اینکه تاکنون بر روی محصولات استراتژیک و گیاهان دارویی استان کار اصولی و چشم‌گیری انجام ‌نشده است بیان کرد: با این ‌وجود در حال حاضر نگاه‌ها به سمت این ظرفیت بزرگ جلب شده و بر روی کارخانجات تولید و فرآوری عناب متمرکز شده‌ایم.

مدیر مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی تصریح کرد: خراسان جنوبی در تولید عناب مشکلی ندارد اما حلقه‌های بعدی یعنی فرآوری و بازاریابی در استان گمشده هستند.

سالانه بیش از ۶ هزار تن عناب در استان تولید می‌شود

رئیس جهاد کشاورزی خراسان جنوبی نیز  اظهار داشت: خراسان جنوبی با دارا بودن ۹۸ درصد سطح زیرکشت محصول عناب به عنوان نخستین تولیدکننده انحصاری این محصول در کشور و دومین تولید کننده جهان شناخته می‌شود.

غلامرضا قوسی افزود: در حال حاضر سطح زیرکشت عناب در استان ۳ هزار و ۶۰۰ هکتار است که سالانه بیش از ۶ هزار و ۵۰۰ تن عناب در استان برداشت می‌شود.

وی بهره‌برداران این حوزه را ۹ هزار نفر عنوان و بیان کرد: بیشترین سطح زیرکشت عناب استان به ترتیب به خوسف، بیرجند و سربیشه اختصاص دارد اما عناب تولید شده در استان هنوز در سطح  بین المللی جایگاه خاصی ندارد و برای فرآوری و بسته بندی عناب کار زیادی صورت نگرفته است.

لزوم راه‌اندازی صنایع تبدیلی محصولات کشاورزی در استان

رئیس سازمان جهادکشاورزی خراسان جنوبی با بیان اینکه دغدغه فروش و فرآوری را برای کشاورزان و همه عناب کاران استان مدنظر داریم گفت: عناب تولید شده در خراسان جنوبی به استان‌های همجوار از جمله خراسان رضوی، کرمان، یزد و تهران صادر می‌شود.

با همه این موضوعات چه می‌شود که ثروت چشمگیری از این محصول نصیب استان خراسان جنوبی نمی‌شود و اشتغال‌هایی که باید با توسعه فرآوری این محصول در استان ایجاد شود ایجاد نمی‌شود؟

سازگاری بالای عناب با شرایط آب و هوایی خراسان جنوبی یکی از مزیت‌های مهم عناب بوده که به‌طور حتم راه‌اندازی صنایع تبدیلی نقش زیادی در افزایش درآمد کشاورزان استان خواهد داشت.

منبع:تسنیم

انتهای پیام/