یادداشت: نقش گردشگری مناطق آزاد تجاری و صنعتی

پیام خاوران|مناطق آزاد تجاری و صنعتی از جمله بخش هایی هستند که توانسته اند به رغم همه مشکلات داخلی و خارجی، سهم بسزایی در توسعه منطقه ای و همچنین تولید ثروت، ارزآوری و افزایش صادرات داشته باشند.

یقینا توسعه و رونق تجاری در این مناطق، موجب مهاجرت هایی به منظور سرمایه گذاری و کسب درآمد در این مناطق شده است و استفاده از این ظرفیت ها توانست است صنعت گردشگری را در حوزه خرید ارزان قیمت و مقرون به صرفه شکوفا کند؛ حال این نکته را نیز باید مد نظر قرار داشت که جغرافیای مناطق آزاد کشور، عموما در مناطق مرزی و دارای آب و هوا و جذابیت های مختلف بصری، طبیعی و ژئومرفولوژی است که توجه هر گردشگر داخلی و خارجی را به خود جذب می کند.

در واقع مناطق آزاد کشور نه تنها فرصت دیدار از مناطق دوردست و بکر طبیعی کشور را در اختیار آحاد جامعه قرار می دهند؛ بلکه با ایجاد زیرساخت های مختلف از جمله اقامتگاه های بومگردی و کمپ پارک ها که در چند سال گذشته در برخی مناطق آزاد کشور توسعه چشمگیری نیز به خود دیده است، توانسته بستر لازم به منظور سیر و سیاحت در مناطق آزاد را با خاطراتی خوش به همراه خرید ارزان قیمت همراه کند.

این فرصت اشتیاق لازم برای گردشگری دهک های پایین و متوسط جامعه در مناطق آزاد را نیز ایجاد کرده و حال آنکه توجه به زیرساخت های اختصاصی برای اقشار پردرآمد نیز توانسته علاوه بر جلوگیری خروج ارز از کشور و هزینه کرد این سرمایه ها در کشورهای همسایه، فضای لازم را برای تفریحی به یادماندنی در دورترین نقاط کشور و حتی در نقاط صفر مرزی فراهم کند؛

مناطقی از کشورمان که تا سالیان پیش حتی مردم بومی آن نیز به سختی در آن زندگی می کردند؛ اینک به مدد توسعه مناطق آزاد و بهره گیری از تجربه های مشابه و موفق در جهان، در بخش های مختلف گردشگری همچون گردشگری دریایی، ورزشی، تاریخی، طبیعی، زمین شناسی، ماجراجویانه و … توانسته است قد علم کند و به رغم همه محدودیت های موجود، خدمات شایسته ای را به گردشگران داخلی و خارجی ارائه کند.

کم هزینه بودن سفر به مناطق آزاد و همچنین استفاده از طبیعت و آب و هوای خوب این مناطق که بخش قابل توجهی از آن در جنوب کشور واقع شده است، توانسته در فصول سرد سال، گردشگران را برای استفاده از هوای بهاری راهی مناطق بهاری جنوب کند و از این باب، علاوه بر رونق اقتصادی حِرَف مختلف و ناوگان حمل و نقل عمومی، بخش های هتلینگ، رستوران ها و مراکز اقامتی، زمینه توسعه اقتصادی و تجاری مناطق آزاد را فراهم کند.

بدیهی است رونق اقتصادی و تجاری در مناطق آزاد، زمینه ساز رشد و شکوفایی اقتصادی منطقه و کشور، یاری رسانی به دولت خصوصا در بحران های مختلف اقتصادی همچون تحریم ها و همچنین رفع نیازهای داخلی از بازارهای جهانی خواهد شد.

بی شک گردشگری، به عنوان یکی از مزیت های اصلی مناطق آزاد توانسته رفاه و آسایش را برای جوامع محلی و مناطق آزاد مهیا کرده و راه را برای توسعه هر چه بیشتر این مناطق هموار کند. راهی که سالیان سال به دلایل مختلف طی نشده، می تواند با بسترسازی و مشارکت سرمایه گذاران و تسهیل در قوانین و مقررات سرمایه گذاری در مناطق آزاد، راهگشای اقتصاد بحران زده ای باشد که گَه گداری متمسک به راه های شکست خورده برای التیام زخم های کهنه می باشد و در این راه می توان از ظرفیت هایی که دیگر نام «بالقوه» را ندارند و بالفعل شده اند بهره برد.

ظرفیتی که هم اکنون مثالش را می توان در اقصی نقاط مناطق آزاد کشور از قشم و کیش گرفته تا انزلی و ماکو گرفت و با تاسی از همین الگو، راه را برای توسعه متوازن سایر بخش ها مهیا کرد.

بی شک می توان روزنه های جدید دیگری نیز در گردشگری باز کرد که زمزمه های آن نیز به گوش می رسد. باید با نجوا کردن این زمزمه ها از جمله گردشگری سلامت، حلال، ماجراجویانه و توسعه گردشگری بانوان، معبری برای عبپر از اقتصاد متکی به نفت کشور گشود. معبری که می تواند با عبور از خاکریزهای ناامن اقتصاد تحریمی ما را به جبهه های پیروزی برهاند.

اگر در برهه های مختلف فقط اصفهان و شیراز شهرهای مقصد گردشگری بوده اند، هم اینک و به اعتبار سایت ها و مراکز مهم اعتبارسنجی گردشگری، بسیاری از نقاط مناطق آزاد کشور مقصد گردشگری شده اند و خیلی میلیونی گردشگران به این مناطق، خود گواه توان و ظرفیت این بخش برای بهره گیری به منظور توسعه مناطق آزاد شد.

راهی که اگرچه تاکنون چندان جدی بدان نگریسته نشد؛ لیکن امید می رود با تدبیر مسئولان، روز به روز روزنه های جدیدی در حوزه های گردشگری باز شود تا مناطق آزاد را نیز از بنگاه های فروش تک محصولی و بازارها و «مال» ها به سمت گردشگری سوق دهیم.

در هر حال در کشوری که بر پایه های اقتصاد تک محلولی اداره می شود و این پایه نیز گاه و بیگاه از گزند دشمنان در امان نبوده و نیست، می توان بجای تاکید بر پاشنه های آشیل اقتصاد نفتی، از دیگر ظرفیت های کشور از جمله بخش گردشگری به منظور رشد و توسعه اقتصاد کشور و خنثی کردن اقدامات سیاسی برخی کشورها استفاده کرد تا در حوزه های مختلف تجاری، اقتصادی، نفت و گردشگری حرف برای گفتن داشته باشیم و زمینه رفاه آحاد جامعه را بر مبنای درست بنا کنیم.

• مرتضی شیخ زاده:
• مشاور مدیرعامل و مدیر روابط عمومی وامور بین الملل منطقه آزادقشم

انتهای پیام#