استخراج غیراصولی معادن سنگ های قیمتی در خراسان جنوبی

به گزارش “پیام خاوران”، خطه کویری خراسان جنوبی غنی از سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی است. عقیق های این منطقه که در طرح‌ها و رنگ‌های مختلفی دیده می‌شوند به جرات می‌توان گفت در دنیا بی نظیر هستند اما متاسفانه امروزه با برداشت غیر اصولی و بی رویه در حال نابودی هستند.

 وجود ۵۰ نوع سنگ قیمتی در خراسان جنوبی

ایران جزو ۱۰ کشور برتر جهان در زمینه سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی محسوب می شود، تنوع سنگ‌های قیمتی استان آنقدر زیاد است که این استان را تبدیل به سرزمین سنگ‌های قیمتی کرده است.

 استان پهناور خراسان جنوبی منبعی غنی از سنگ‌های خانواده کوارتز نظیر کالسدونی، عقیق، جاسپر، سیترین، اوپال، انواع ژئودها و همچنین آندالوزیت، گارنت، تورمالین، و کروندوم (یاقوت ها) است. بر اساس آمار‌ها، تاکنون بیش از ۵۰ نوع سنگ قیمتی و نیمه قیمتی در استان خراسان جنوبی شناسایی شده که میزان ذخیره این سنگ‌ها حدود ۲ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تن برآورد شده است.

 می توان گفت منطقه سربیشه، مزار کاهی، منطقه بمرود، خور، کاریجگان، شوسف، قلعه زری و سولابست از مناطق غنی سنگ های معدنی قیمتی هستند، شهرستان خوسف یکی از شهرستان‌های با ظرفیت بالا است که انواع سنگ‌های تزیینی و انواع عقیق در آن به وفور پیدا می‌شود. برای این ظرفیت مدفون شده طی سال‌های اخیر قدم‌های خوبی هم برای جلوگیری از خام فروشی و اشتغالزایی برداشته شده، اما همچنان نیازمند حمایت های جدی و ورود سرمایه گذاران است.

 مردم محلی این مناطق با در دست داشتن یک کیسه و بیل کوچک در دل بیابان سنگ های گران قیمت را جمع آوری و سنگ ها را با خام فروشی به تاراج می برند.

 تارج جواهر در قطب سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی خراسان جنوبی

رحمت الله نوخواه، یکی از صنعتگران خوسف در گفتگو با خبرنگار ما اظهار کرد: سنگ های نیمه قیمتی خوسف در صورت حمایت مسئولان بازار کار خوبی دارد. در شهر خوسف نمایشگاه سنگ دارم و به صورت رایگان آموزش سنگ تراشی دارم تا علاقه مندان به گوهرتراشی بتوانند برای خود شغلی دست و پا کنند.

 وی با بیان اینکه روش درست استفاده از سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی در استان هنوز نهادینه نشده است، گفت: بیشتر این سنگ ها به درستی فرآوری هم نمی شود و بیشتر خام فروشی رواج دارد و یا اینکه به صورت جزیی سنگ ها تراش می خورند.

 نوخواه با بیان اینکه سنگ های نیمه قیمتی و بسیار مرغربی در منطقه خوسف پیدا می شود که بی نظیر هستند، اما کم کاری عده ای ملموس است، صنعتگران نیازمند حمایت های دولتی هستند، تا این شغل پردرآمد توسعه یابد، ادامه داد: مردم سنگ های نیمه قیمتی را صورت فله ای و خام به فروش می رسانند، این فرهنگ باید در بین آنها جا بیفتد که فرآوری سنگ، سنگ را تبدیل جواهر می کند، مردم منطقه محرومی همانند خور اگر حمایت شوند ارزش سنگ های این منطقه سه برابر می شود.

 وی با بیان اینکه روستای خور شهرستان خوسف یکی از قطب های خراسان جنوبی در بحث سنگ های نیمه قیمتی است، اضافه کرد: نمایشگاه سنگی در خوسف دارم که برای آن میلیاردها خرج کرده ام، اما مکان درستی برای نمایشگاه ندارم، این نمایشگاه زیرپیلوت منزلم در یک کوچه بدون عبور و مرور است که اگر این نمایشگاه در شهری شلوغ می بود اقتصادم چندین برابر می شد.

 وی که اولین نفری است که در شهرستان خوسف دست به فرآوری سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی خوسف زده است، بیان کرد: در اولین نمایشگاه صنایع دستی روستایی عشایری بیرجند و تمام نمایشگاه های کشور شرکت می کنم اما متاسفانه الان به دلیل شیوع بیماری کرونا نمایشگاهی نیست و اقتصادم خراب شده است.

 وی گفت: 300 تا 400 نفر در سطح کشور و 20 نفر در شهر خوسف را آموزش گوهرتراشی داده ام که هم اکنون برای خود شغلی دست و پا کرده اند.

 افول اقتصاد صنعتگران/ مسئولان حمایت کنند

خرمی نیز از دیگر صنعتگران روستای خور، یکی از قطب های سنگ های نیمه قیمتی و قیمتی است گفت: در روستای خور کارگاه های سنگ تراشی فعال هستند اما پیشرفت آنچنانی ندارند، برای رونق گرفتن اقتصاد مردم محلی در قطب سنگ های نیمه قیمتی خور؛ چندین جلسه در فرمانداری برگزار و مقرر شد چند سرمایه گذار در این زمینه سرمایه گذای کنند اما خبری از سرمایه گذار نیست، در حال حاضر نیاز مبرم به دستگاه های مخصوص تراش سنگ داریم.

 وی با بیان اینکه با واگذاری بازارچه های جوار جاده خور می توان به اقتصاد این روستای ملی کمک کرد، گفت: با وجود پیشنهادات زیاد، تاکنون زمینی برای این منظور واگذار نشده است، پیش از این خام فروشی گسترده ای از سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی خور توسط مردم محلی انجام می‌شد اما با توصیه و سفارشات مردم بومی و مسئولان فعلا خام فروشی کمتر شده است.

 خرمی بیان کرد: 45 کارگاه خانگی تراش سنگ های نیمه قیمتی در روستای خور وجود دارد اما بیشتر این کارگاه به صورت دائم کار نمی کنند، لذا پیشنهاد می شود یک سازمان سفارش کار بدهد و کارگاه ها سفارشات را انجام دهند، این نهاد باید تضمینی باشد تا مردم نگران آینده کاری خود نباشند.

 وی با بیان اینکه اقتصاد صنعتگران در حال حاضر به دلیل شیوع بیماری کرونا خراب است، اضافه کرد: فعلا به دلیل لغو مسافرت ها گردشگر و خریداری نیست و فروش از طریق فضای مجازی هم بازار خوبی ندارد لذا صنعتگران نیازمند حمایت هستند.

 درآمد ۵۰۰ میلیونی صنعتگران از دل سنگ/ سرمایه گذاران ورود کنند

حسن رمضانی، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان جنوبی نیز اظهار کرد: در حوزه رشته های مزیت دار استان، تراش سنگ های نیمه قیمتی و قیمتی با توجه به قابلیت ها و پتانسیل هایی که در خراسان جنوبی و معادن استان وجود دارد، صنعتگران زیادی تمایل به فعلیت در این حوزه دارند.

 وی ادادمه دارد: تمایل افراد به این حوزه به این معنی است که سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی خراسان جنوبی در خارج از مرزهای جغرافیایی استان هم شناخته شده هستند و مشتریان خاص خود را دارد.

 مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان جنوبی با بیان اینکه متاسفانه مشاهده می شود که سنگ های قیمتی و نیمه قیمیت به صورت فله و خام از استان خارج می شوند، گفت: سامانه خود اظهاری فروش سنگ ها را نداریم که میزان فروش دقیق از صنعتگران این حوزه را ارائه دهیم، اما بر اساس مشاهداتی که داریم و بیانات صنعتگران تعدادی از صنعتگران به دلیل کرونا فروش و باز مطلوبی ندارند.

 وی تصریح کرد: با توجه به تحت تاثیر بودن کار صنعتگران با بیماری کرونا، با افول فروش مواجه هستیم، چراکه نمایشگاه ها که محل فروش کار صنعتگران است، تعطیل هستند.

 رمضانی با بیان اینکه طبق گفته یک صنعتگر در حوزه تراش سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی استان، از ابتدای امسال 40 میلیون تومان از محل گوهر تراشی فروش داشته است، که اگر این عدد  را به صنعتگران استان تعیمم دهیم می توان گفت از ابتدای امسال تاکنون 500 میلیون تومان فروش صنعتگران بوده است که اگر شرایط کرونایی نبود قطعا فروش بیشتر بود.

 وی با بیان اینکه تکیه فروش صنعتگران در حال حاضر به دلیل شیوع بمیاری کرونا بر فضای مجازی است، ادامه داد: تاکنون 100 میلیون تومان تسهیلات از محل اعتبارات سال گذشته به صنعتگران پرداخت شده و تسهیلات مشاغل خانگی هم ابلاغ شده که در دست اقدام است.

 مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان جنوبی تصریح کرد: فروش سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی تحت تاثیر کرونا است در صورتی که درآمدزایی این شغل بسیار خوب است و نیازمند به ورود سرمایه گذار هستیم.

  ایجاد شهرک گوهرسنگ در خوسف

 معاون سیاسی، امنیتی و انتظامی فرماندار خوسف هم با بیان اینکه برای توسعه این صنعت ایجاد شهرک گوهرسنگ در شهرستان خوسف در دست پیگیری است، گفت: با وجود سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی در شهرستان، با جذب سرمایه ‌گذار در این خصوص عملیات اجرایی آن به ‌زودی آغاز می‌ شود.

حسین مالکی، با بیان اینکه این مجتمع در زمینی به مساحت حدود سه هزار مترمربع ایجاد خواهد شد که در معرفی این صنعت در شرق کشور اقدام بسیار ارزشمندی خواهد بود، افزود: این مرکز در حوزه آموزش، تولید، فروش، عرضه و بازاریابی و نمایشگاه سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی ایجاد خواهد شد.

 وی خاطرنشان کرد: با توجه به ثبت ملی روستای خور به عنوان روستای سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی، برای حمایت از این صنعت هماهنگی در خصوص پرداخت تسهیلات ارزان قیمت نیز صورت گرفته است.

منبع: شبستان

انتهای پیام/ 102