وعده انتقال آب از عمان تا خراسان جنوبی بوی تحقق گرفته است

به گزارش “پیام خاوران“، آب یکی از ارکان اصلی حیات در کره زمین است به طوری که حیات بدون آب برای موجودات زنده به هیچ وجه قابل تصور نیست، اما توزیع نامناسب و کمبود آب سالم در بسیاری از نقاط جهان نگرانی‌های زیادی را پیش روی بشر قرار داده است و این وضعیت در کشور ایران که از دیرباز جزو مناطق کم بارش جهان بوده به مراتب نگران کننده‌تر است و در این میان استان خراسان جنوبی وضعیت حادتری دارد چرا که ۲۳ روز از دی ماه را پشت سرمی‌گذاریم، اما بارش چندانی را در این استان نظاره‌گر نبودیم.

مردمان کویرنشین خراسان جنوبی، دیار قناعت و قنات سالیان سال است که دست‌های خود را به سمت آسمان بلندکرده و از خدای خویش باران را طلب می‌کنند. خراسان جنوبی به عنوان استانی بیابانی و کم آب سالهاست که با چالش جدی کم آبی و خشکسالی مواجه شده و شروع خشکسالی در این استان به بیش از دو دهه قبل برمی‌گردد، موضوعی که پیامدهای بسیارمنفی از جمله تخلیه برخی از روستاها به ویژه در نقاط مرزی و مهاجرت روستائیان به حاشیه شهرها را در پی داشته است.

با این حال دو دهه بروز خشکسالی‌‎ متوالی به دلیل بارش کم در استان، افزایش جمعیت و صنعتی شدن شهرها و برداشت بی‌رویه آب از منابع آب زیرزمینی، وضعیت آبخوان‌های این استان را ناپایدار و آنها را به سمت کسری مخزن پیش برده است، به طوری که اکنون آنچه از منابع آب در استان خراسان جنوبی  باقی مانده، آب چاه‌های عمیق و نیمه عمیقی است که آب آنها نیز شور و نیمه‌شور است. منابع آبی موجود شاید تا حدودی مورد استفاده در بخش‌هایی مانند کشاورزی و صنعت باشد، اما قطعاً مناسب شرب نیست و همین باعث شده از دهه گذشته تنها راه نجات  انتقال آب از خارج از حوزه آبی استان باشد، راهکاری که در قالب خط انتقال آب از حوزه‎‌های آبریز داخل کشور تاکنون با فراز و نشیب‌های زیادی مواجه بوده است و مسئولان را بر آن داشته تا آب مورد نیاز خراسان جنوبی را از دریای آزاد تأمین کنند.

پروژه انتقال آب از دریای عمان به استان‌های شرقی کشور از جمله خراسان جنوبی هر چند چندین سال است که با چالش‌هایی دست به گریبان بوده و عملیاتی شدن آن دور از ذهن به نظر می‌رسید، اما وعده مسئولان دولت سیزدهم حکایت از سرعت گرفتن اجرای این پروژه دارد و به گفته مجری و ناظر پروژه انتقال آب به خراسان جنوبی مسیریابی‌ها رو به پایان است و باید در ماه‌های آتی مرحله لوله‌گذاری پروژه آغاز شود.

انتقال آب به صنایع شرقی کشور به طول ۱۳۴۰ کیلومتر

سید محمود حسن‌زاده،که طراح و ناظر پروژه انتقال آب به خراسان جنوبی و رضوی است در جمع خبرنگاران به تشریح آخرین وضعیت این پروژه در محدوده خراسان جنوبی پرداخت و گفت: ابرپروژه انتقال آب از  دریای عمان به صنایع شرقی کشور به طول تقریبی یک هزار و ۳۴۰ کیلومتر از چابهار شروع شده و تا شریف‌آباد مشهد ادامه دارد.

وی با بیان اینکه در این پروژه قرار است یک هد ۵ هزار و ۶۷۰ متری را توسط ۱۵ ایستگاه پمپاژ کنیم، افزود: در این مسیر ۱۷ مخزن تعادلی خواهیم داشت.

وی اعتبار اولیه پیش بینی شده پروژه را ۱۳۵ هزار میلیارد تومان اعلام کرد و ادامه داد: از این رقم ۴۵ هزار میلیارد سهم سیستان، ۲۵ هزار میلیارد سهم خراسان جنوبی و ۲۱ هزار میلیارد هم سهم خراسان رضوی است و مابقی اعتبار هم صرف احداث آب شیرین کن، خطوط انتقال برق و احداث نیروگاه برق می‌شود.

پیشرفت ۲۷ درصدی پروژه  انتقال آب به استان

طراح و ناظر پروژه انتقال آب به خراسان جنوبی و رضوی با بیان اینکه انتقال آب قرار است با لوله‌های ۲۲۰۰ میلیمتری فولادی با دبی ۸ مترمکعب در ثانیه انجام شود، گفت: برای معدن سنگان مسیر ۱۳۸ کیلومتر است و قرار است از طریق یک انشعاب آبرسانی شود، تاکنون بستر مسیر (به‌جز یک‌و‌نیم کیلومتر) احداث  شده که پیش بینی ما این است ظرف یک ماه و نیم آینده به اتمام برسد.

حسن‌زاده با بیان اینکه ۴ پیمانکار در خراسان جنوبی و رضوی مشغول بکارند، افزود: در خراسان جنوبی یک پیمانکار پروژه ۱۵ درصد و یک پیمانکار ۵۰ درصد پیشرفت کاری داشته  و در مجموع ۲۷ درصد کل پروژه در استان پیشرفت فیزیکی دارد.

اسناد مناقصه لوله‌گذاری در حال  آماده‌سازی

وی با اشاره به اینکه پروژه انتقال آب رسماً از اسفند ماه ۱۴۰۱ وارد فاز اجرایی شده، بیان کرد: در حال حاضر آماده سازی بستر مسیر برای  لوله‌گذاری در دست اقدام است و در خراسان جنوبی و رضوی اسناد در حال آماده‌سازی است تا لوله‌گذاری، ساخت مخازن و احداث ایستگاه پمپاژ به مناقصه گذاشته شود.

طراح و ناظر پروژه انتقال آب به خراسان جنوبی و رضوی با بیان اینکه در سمت چابهار پیمانکار ۳ الی ۴ کیلومتر را لوله‌گذاری و احداث ایستگاه پمپاژ را شروع کرده، عنوان کرد: در خراسان جنوبی بستر کار فراهم است تا مناقصه برای لوله‌گذاری برگزار شود. خط انتقال بندرعباس تا شمال یزد تاکنون تأمین آب صنایع را برعهده داشته اما در خط دوم برای تأمین آب شرب خراسان جنوبی و سیستان هم پیش‌بینی‌های لازم  شده است.

آب دریای عمان ۱۴۰۵ به خراسان جنوبی می‌رسد

حسن‌زاده، پیش‌بینی بهره‌برداری از این پروژه را سال  ۱۴۰۵ اعلام کرد و افزود: با توجه به حمایت‌های وزارت صمت و وعده‌های  شرکت ایمواسکو امیدواریم این پروژه در این بازه زمانی به اتمام برسد.

مجری و ناظر پروژه انتقال آب به خراسان جنوبی ادامه داد: این پروژه ملی و جزو پروژه‌های مطرح در کل دنیا است و با توجه به اینکه تأمین اعتبار آن توسط صنایع انجام می‌شود، به نظر در این مدت مشخص به اتمام برسد.

آب انتقالی در زمینه صنعت و شرب است

علیرضا عباس‌زاده نیز با بیان اینکه مسیر انتقال آب از دریای عمان به طول یک هزار و ۳۴۰ کیلومتر قطعی شده و قرار است از چابهار آغاز شود، افزود: این مسیر با عبور از استان خراسان جنوبی تا خراسان رضوی امتداد می‌یابد.

وی با بیان اینکه احداث خط چهار انتقال آب از دریای عمان به خراسان جنوبی از سال ۱۴۰۱ شروع شد و در مرحله مسیریابی است، افزود: پیمانکاران ۲ قطعه خط انتقال آب دریای عمان به استان مشخص شدند و در حال بازگشایی محور اجرای خط انتقال هستند.

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان جنوبی ادامه داد: موضوع انتقال آب از دریای عمان به استان سیستان و بلوچستان که مصوبه مجلس را دارد با اهتمام دولت به استان‌های خراسان جنوبی و خراسان رضوی تعمیم داده شده و شرکت تامین آب صنایع و معادن ایران مجری طرح انتقال آب دریای عمان به استان‌های شرقی است.

وی افزود: خط انتقال آب دریای عمان از جنوب خراسان جنوبی وارد می‌شود و با عبور از شهرستان‌های نهبندان، سربیشه، بیرجند و قاینات از استان خارج و به سمت خراسان رضوی ادامه می‌یابد، لذا این خط اصلی انشعاباتی دارد که شهرستان‌های دیگر استان را هم شامل می‌شود.

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان جنوبی با بیان اینکه افق اجرای طرح انتقال آب از دریای عمان به خراسان جنوبی سال ۱۴۰۴ تعیین شده و آب انتقالی در زمینه صنعت و شرب است، افزود: همچنین سهم استان از اجرای طرح انتقال آب از دریای عمان در فاز نخست ۶۰ میلیون متر مکعب خواهد بود.

عباس‌زاده با اشاره به راهکارهای تأمین آب پایدار و بلندمدت خراسان جنوبی گفت: انتقال آب از دریای عمان و خلیج فارس از ابتدای دولت سیزدهم در دستور کار جدی قرار گرفته و مهمترین پروژه عملی و اقدام دولت است که در این زمینه خط سوم انتقال از خلیج فارس و خط چهارم انتقال از دریای عمان در دست اجراست.

سهم خراسان جنوبی از اجرای طرح انتقال آب از دریای عمان ۳۶۰ میلیون متر مکعب است

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان جنوبی تصریح کرد: انتقال آب از دریای عمان به دلیل ملاحظات اجرایی، فنی و اقتصادی برای خراسان جنوبی در اولویت قرار گرفته است.

وی اظهار داشت: سهم استان از اجرای طرح انتقال آب از دریای عمان در فاز نخست ۶۰ میلیون متر مکعب، فاز دوم ۱۲۰ میلیون متر مکعب و فاز سوم ۱۸۰ میلیون متر مکعب است که با انتقال این حجم از آب دیگر نیازی به منابع آب زیرزمینی نخواهیم داشت.

عباس‌زاده گفت: اجرای طرح تغذیه مصنوعی یکی از راهکارهای مدیریت آب در استان است که در سفر رئیس جمهور بیش از پنج هزار میلیارد ریال اعتبار برای اجرای این طرح‌ها اختصاص یافته و در حال حاضر ۶ طرح تغذیه مصنوعی در خراسان جنوبی در دست اجراست.

کاهش کمیت و کیفیت منابع آبی استان طی ۲۰ سال

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان جنوبی با اشاره به بحران کم‌آبی و خشکسالی‌های مستمر در این استان افزود: باید در چنین شرایطی مدیریت بیشتری در زمینه منابع آبی به ویژه در خطه خشک خراسان جنوبی داشته باشیم و در این زمینه تدابیر ویژه صورت گیرد.

وی با بیان اینکه در سال آبی گذشته میانگین بارندگی در استان ۷۹ میلیمتر بود که نسبت به دوره بلندمدت ۲۹ درصد کاهش دارد، گفت: طی ۲۰ سال گذشته در مقایسه با ۲۰ سال قبل‌تر از آن (مقایسه دهه ۶۰ تا ۸۰ با ۸۰ تا ۱۴۰۰) حدود ۲۵ درصد کاهش بارندگی را در استان داریم. همچنین در این بازه زمانی با کاهش ۴۰ درصدی آبدهی چشمه‌ها، کاهش ۲۲ درصد آبدهی قنوات و کاهش ۲۵ درصدی آبدهی چاه‌های خراسان جنوبی مواجه بوده‌ایم.

عباس‌زاده با اشاره به کاهش کمیت و کیفیت منابع آبی استان در ۲۰ سال گذشته بیان کرد: حدود سه دهه است در خراسان جنوبی با موضوع و ‌چالش خشکسالی دست و پنجه نرم می‌کنیم و بر اثر اضافه برداشت، منابع آب زیرزمینی سالانه ۲۶ سانتیمتر افت دارد و۲۶ محدوده مطالعاتی و دشت در استان از مجموع ۳۰ دشت موجود، ممنوعه وممنوعه بحرانی است

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان جنوبی گفت: اضافه برداشت مستمر از دشت‌های استان، پدیده و بحران فرونشست زمین را رقم‌زده، که خراسان جنوبی جزو استان‌های بحرانی کشور از نظر پدیده فرونشست زمین است.

انتهای پیام/۱۰۴۱